فردی دچار مشکل شده و به دنبال یافتن راه حل برای چک برگشتی خود است. وی می‌گوید: «همسرم چند چک برگشتی دارد. این چک‌ها مرتبط با بازاری ها از استان‌های مختلف است و وی تمام مبلغ آن‌ها را به صورت نقدی پرداخت کرده است. با این حال، آدرس هیچ کدام از بازاری‌ها را ندارد و چک‌های خود را گم کرده است. مشکل دیگر این است که آخرین چک مربوط به سال ۹۶ است و وام هم به وی نمی‌دهند. با وجود اینکه هیچ کس از همسرم شکایت نکرده است، راه حل شما برای رفع مشکل چیست؟»
پاسخ کارشناس: کارسازی و تامین وجه چک‌ها بدون دریافت اصل چک‌ها اقدامی غلط است. بر اساس ماده ۱۷ قانون صدور چک، وجود چک در دست صادر کننده دلیل پرداخت وجه آن و انصراف شاکی از شکایت است، مگر اینکه خلاف این امر ثابت گردد.
برای استرداد چک‌های مفقود شده، باید ابتدا از بانک اعلام مفقودی و اقدام قانونی مقتضی برای ابطال چک‌ها صورت گیرد. بر اساس ماده ۱۴ قانون صدور چک (اصلاحی ۱۳۷۲)، صادرکننده چک، ذینفع یا قائم مقام قانونی آن‌ها می‌توانند با بیان اینکه چک مفقود، سرقت، جعل یا به صورت کلاهبرداری یا خیانت در امانت تحصیل شده است، کتباً دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهند. بانک پس از تأیید هویت دستور دهنده، از پرداخت وجه چک خودداری می‌کند و در صورت ارائه چک، گواهی عدم پرداخت با ذکر علت اعلام شده صادر و تسلیم می‌کند.
بر اساس قانون صدور چک، برنده چک موظف است پس از اعلام مفقودی به بانک، شکایت خود را به مراجع قضایی تسلیم و حداکثر ظرف یک هفته گواهی تقدیم شکایت را به بانک تسلیم کند. اگر این مراحل طی نشود، بانک پس از انقضا مدت مزبور، از محل موجودی به تقاضای دارنده چک وجه چک را پرداخت می‌کند. مطابق تبصره ۲ قانون مذکور (الحاقی ۱۳۷۲)، این گام الزامی است و دارنده چک باید آن را انجام دهد.
